خزه‌ها گیاهانی ظریف، کوچک، بدون گل و بدون آوند متعلق به شاخهٔ خزه‌تباران (Bryophyta) هستند. خزه‌ها بر روی زمین، صخره یا روی تنهٔ درختان، طبقات حصیری یا بالش‌مانندی به وجود می‌آورند. هر یک از این بالشتک‌ها شامل تعداد زیادی گیاه جدا از هم است.خزه‌ها از اولین گیاهانی هستند که توانایی زندگی در خشکی را داشته‌اند. آنها حدود ۴۵۰ میلیون سال پیش، در دوران سیلورین، ظاهر شدند. خزه‌ها در محیط‌ های مرطوب و سایه‌دار رشد می‌کنند. آنها در جنگل‌های بارانی، تالاب‌ها، مناطق کوهستانی و سایر مناطق مرطوب یافت می‌شوند.

ساختار خزه

گامتوفیت خزه، گیاه اصلی خزه است. این بخش از ساقه، برگ و ریشه تشکیل شده است.

• ساقه گامتوفیت خزه، کوتاه و نازک است. این ساقه، برگ ها را به هم متصل می کند.
• برگ های گامتوفیت خزه، کوچک و ساده هستند. این برگ ها، سطح وسیعی برای فتوسنتز فراهم می کنند.
• ریشه گامتوفیت خزه، ریز و رشته ای است. این ریشه ها، نقش جذب آب و مواد معدنی را بر عهده دارند.

اسپوروفیت خزه، تولیدکنندهٔ اسپور است. این بخش از یک ساقه بلند و نازک به نام استیگما تشکیل شده است که در انتهای آن یک کپسول قرار دارد.

• استیگما، ساقه بلند و نازکی است که اسپوروفیت خزه را به گامتوفیت متصل می کند.
• کپسول، اندامی است که در انتهای استیگما قرار دارد. در داخل کپسول، اسپور تولید می شود.
• اسپور، سلول های ریز و بدون رنگ هستند که در کپسول تولید می شوند. اسپورها توسط باد یا آب پراکنده می شوند. هنگامی که اسپور در شرایط مناسب قرار گیرد، جوانه می زند و یک گیاه جدید ایجاد می کند.

تولید مثل خزه

تولید مثل غیر جنسی خزه

در تولید مثل غیر جنسی خزه، گامتوفیت اسپور تولید می کند. اسپور‌ها سلول‌های ریز و بدون رنگ هستند که در کپسول تولید می شوند. کپسول، اندامی است که در انتهای استیگما قرار دارد. استیگما، ساقه بلند و نازکی است که اسپوروفیت خزه را به گامتوفیت متصل می کند.هنگامی که کپسول باز می شود، اسپور‌ها توسط باد یا آب پراکنده می شوند. هنگامی که اسپور در شرایط مناسب قرار گیرد، جوانه می زند و یک گیاه جدید ایجاد می کند.تولید مثل غیر جنسی خزه، روشی سریع و آسان برای گسترش خزه‌ها است. در شرایط نامساعد محیطی، مانند خشکسالی یا آتش سوزی، تولید مثل غیر جنسی خزه، به بقای این گیاهان کمک می کند.

شرایط مناسب برای جوانه زدن اسپور خزه 

• رطوبت کافی
• نور کافی
• دمای مناسب

تولید مثل جنسی خزه

در تولید مثل جنسی خزه، دو گامتوفیت نر و ماده با هم لقاح می دهند. گامتوفیت نر، آنتریدیوم نام دارد و گامتوفیت ماده، آرکگن نام دارد.در آنتریدیوم، آنتروزوئید‌ها تولید می شوند. آنتروزوئید‌ها سلول‌های هاپلوئید و شناوری هستند.در آرکگن، تخمک‌ها تولید می شوند. تخمک‌ها سلول‌های هاپلوئید هستند.هنگامی که آنتروزوئید به تخمک می رسد، با آن لقاح می دهد و یک سلول دیپلوئید به نام زیگوت ایجاد می شود.زیگوت تقسیم می شود و یک اسپوروفیت جدید ایجاد می کند.اسپوروفیت خزه از یک ساقه بلند و نازک به نام استیگما تشکیل شده است که در انتهای آن یک کپسول قرار دارد. در داخل کپسول، اسپور تولید می شود.تولید مثل جنسی خزه، باعث ایجاد تنوع ژنتیکی در خزه‌ها می شود و به آنها کمک می کند تا در برابر تغییرات محیطی مقاوم شوند. تنوع ژنتیکی، باعث می شود که برخی از خزه‌ها در برابر تغییرات محیطی، مانند تغییرات دما، تغییرات در میزان رطوبت و آلودگی هوا، مقاوم باشند.در مجموع، تولید مثل خزه، نقش مهمی در بقای این گیاهان دارد. تولید مثل غیر جنسی خزه، روشی سریع و آسان برای گسترش خزه‌ها است.

شرایط مناسب برای رشد خزه 

• رطوبت کافی: خزه‌ها برای رشد به رطوبت کافی نیاز دارند. میزان رطوبت مورد نیاز خزه‌ها بسته به نوع خزه متفاوت است. برخی از خزه‌ها در محیط‌های بسیار مرطوب، مانند جنگل‌های بارانی، رشد می‌کنند. برخی دیگر از خزه‌ها در محیط‌های خشک‌تر، مانند مناطق کوهستانی، رشد می‌کنند.
• نور کافی: خزه‌ها به نور کافی، اما غیر مستقیم، نیاز دارند. نور مستقیم خورشید می‌تواند به خزه‌ها آسیب برساند.
• دمای مناسب: خزه‌ها در دماهای معتدل، بین 10 تا 25 درجه سانتیگراد، رشد می‌کنند.
• خاک مناسب: خزه‌ها در خاک‌های غنی از مواد آلی، مانند خاک جنگلی، رشد می‌کنند.

شرایط نامناسب برای رشد خزه 

• خشکسالی: خزه‌ها در شرایط خشکی نمی‌توانند زنده بمانند.
• نور مستقیم خورشید: نور مستقیم خورشید می‌تواند به خزه‌ها آسیب برساند.
• دمای بسیار بالا یا بسیار پایین: خزه‌ها در دماهای بسیار بالا یا بسیار پایین نمی‌توانند زنده بمانند.
• خاک فقیر از مواد آلی: خزه‌ها در خاک‌های فقیر از مواد آلی نمی‌توانند رشد کنند.

خزه‌ها گیاهانی سازگار هستند و می‌توانند در طیف وسیعی از شرایط محیطی رشد کنند. با این حال، شرایط مناسب برای رشد خزه‌ها، به آنها کمک می‌کند تا سالم و قوی بمانند.

تاثیرات خزه بر روی زندگی انسان و سلامت روحی و روانی انسان 

خزه‌ها به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد خود، تاثیرات مثبتی بر زندگی انسان و سلامت روحی و روانی او دارند. 

• تاثیر بر زیبایی و آرامش محیط: خزه‌ها به دلیل ظاهر طبیعی و زیبای خود، می‌توانند به زیبایی و آرامش محیط کمک کنند. آنها می‌توانند به ایجاد فضایی آرامش‌بخش و دلنشین کمک کنند.
• تاثیر بر بهبود کیفیت هوا: خزه‌ها می‌توانند به بهبود کیفیت هوا کمک کنند. آنها می‌توانند ذرات معلق در هوا را جذب کنند و به کاهش آلودگی هوا کمک کنند.
• کاهش آلودگی هوا: خزه‌ها می‌توانند ذرات معلق در هوا را جذب کنند. این ذرات شامل گرد و غبار، دود و مواد آلاینده هستند. خزه‌ها با جذب این ذرات، به بهبود کیفیت هوا کمک می‌کنند.
• تولید اکسیژن: خزه‌ها در فرآیند فتوسنتز، اکسیژن تولید می‌کنند. این امر به بهبود کیفیت هوا کمک می‌کند. خزه‌ها می‌توانند در هر شرایط آب و هوایی، حتی در شرایط کم نور، اکسیژن تولید کنند.
• تاثیر بر کاهش استرس و اضطراب: خزه‌ها می‌توانند به کاهش استرس و اضطراب کمک کنند. آنها می‌توانند به ایجاد فضایی آرام‌بخش و دلنشین کمک کنند که می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کند.
• تاثیر بر بهبود خلق و خو: خزه‌ها می‌توانند به بهبود خلق و خو کمک کنند. آنها می‌توانند به ایجاد فضایی آرامش‌بخش و دلنشین کمک کنند که می‌تواند به بهبود خلق و خو کمک کند.

مطالعات علمی نشان داده‌اند که قرار گرفتن در معرض خزه‌ها می‌تواند به کاهش استرس، اضطراب و افسردگی کمک کند. همچنین، خزه‌ها می‌توانند به بهبود خلق و خو، افزایش تمرکز و کاهش خستگی کمک کنند.

نحوه استفاده از خزه برای بهبود سلامت روحی و روانی

• تزئین محیط زندگی با خزه: می‌توان از خزه برای تزیین محیط زندگی، مانند دیوارها، سقف‌ها، سایر وسایل، استفاده کرد. این کار می‌تواند به ایجاد فضایی آرامش‌بخش و دلنشین کمک کند.
• گردش در طبیعت و قرار گرفتن در معرض خزه: می‌توان با گردش در طبیعت و قرار گرفتن در معرض خزه، به بهبود سلامت روحی و روانی کمک کرد.
• استفاده از محصولات حاوی خزه: می‌توان از محصولات حاوی خزه، مانند محصولات آرایشی و بهداشتی، استفاده کرد. این محصولات می‌توانند به کاهش استرس و اضطراب کمک کنند.

در مجموع، خزه‌ها گیاهانی با ارزش هستند که می‌توانند تأثیرات مثبتی بر زندگی انسان و سلامت روحی و روانی او داشته باشند.ولی به دلیل رشد خزه ها در محیط های مناسب رشدشان و محیط های مرطوب و کوهستانی و جنگلی امکان آوردن خزه ها در محیط های خانگی نیست . 

آیا امکان استفاده از خزه در محیط های غیر محیط های طبیعی رشد خزه وجود دارد؟

 بله، امکان استفاده از خزه در محیط‌های غیر مرطوب و خانگی وجود دارد. برای این کار، می‌توان از خزه‌های تثبیت شده استفاده کرد.

تثبیت خزه (خزه جاودان )

تثبیت خزه فرآیندی است که طی آن خزه های طبیعی با استفاده از مواد شیمیایی خاصی به حالتی در می آیند که دیگر رشد نمی کنند و نیازی به مراقبت ندارند به این شکل که مواد داخل خزه ها خارج کرده و مواد نگهدارنده ای جایگزین می شود، طی این فرآیند به علت خارج کردن مواد داخل خزه به بیرون رنگ خودش رو از دست داده بنابراین این خزه های تثبیت شده را با رنگ ها خوراکی دوباره رنگدار شده و خزه ها را در انواع طیف رنگی می توانیم مشاهده کنیم ، خزه های تثبیت شده می توانند برای مدت طولانی بدون نیاز به آبیاری، نور و سایر مراقبت ها، ظاهر طبیعی خود را حفظ کنند. 

مواد تثبیت خزه به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:

• مواد نگهدارنده: این مواد به حفظ رطوبت و رنگ خزه کمک می کنند و از پوسیدگی و آسیب آن جلوگیری می کنند.
• مواد افزودنی: این مواد می توانند به بهبود کیفیت خزه تثبیت شده و افزایش زمان دوام آن کمک کنند.

مراحل تثبیت خزه را می توان به طور کلی به دو مرحله تقسیم کرد:

آماده سازی خزه

 شامل مراحل جمع آوری خزه از محیط های طبیعی مثل جنگل ها و کوهستان ها و.. خزه ها را در کارگاه، از هرگونه آلودگی یا مواد خارجی پاک می شوند.شستشوی خزه قبل از تثبیت ضروری است تا خاک، شن و سایر مواد آلی از روی آن پاک شوند. این کار به حفظ رنگ و شکل خزه کمک می کند و همچنین از رشد قارچ و کپک جلوگیری می کند.پس از شستشو، خزه ها باید خشک شوند. برای این کار، خزه ها را در سایه قرار می دهند و اجازه می دهند تا به طور طبیعی خشک شوند.خزه های طبیعی برای تثبیت باید از نظر ظاهری و سلامتی در شرایط خوبی قرار داشته باشند. خزه های پوسیده، آسیب دیده یا آلوده برای تثبیت مناسب نیستند.

مکان های مناسب برای جمع آوری خزه عبارتند از:

• جنگل ها: جنگل ها مکانی عالی برای یافتن انواع مختلفی از خزه ها هستند. خزه ها معمولاً در سایه درختان یافت می شوند، جایی که رطوبت کافی برای رشد آنها وجود دارد.
• باتلاق ها: باتلاق ها نیز زیستگاه مناسبی برای خزه ها هستند. خزه ها در باتلاق ها به دلیل وجود رطوبت زیاد به خوبی رشد می کنند.
• مراتع: مراتع نیز می توانند مکان مناسبی برای یافتن خزه ها باشند. خزه ها معمولاً در مناطق سایه دار مراتع یافت می شوند.
• مناطق شهری: حتی در مناطق شهری نیز می توان خزه ها را یافت. خزه ها معمولاً در مناطق سایه دار و مرطوب شهری مانند پارک ها و باغ ها یافت می شوند.

هنگام جمع آوری خزه، نکات زیر را در نظر داشته باشید:

• فقط خزه هایی را جمع آوری کنید که در حال خشک شدن یا پژمرده شدن نیستند.
• از جمع آوری خزه هایی که در مناطق حفاظت شده قرار دارند خودداری کنید.
• فقط مقدار کمی خزه را جمع آوری کنید تا آسیبی به محیط زیست وارد نشود.

تثبیت خزه

خزه های آماده شده را در محلول تثبیت قرار می دهند و به مدت 24 تا 48 ساعت در آن خیس می خورند. در طول این مدت،مواد تثبیت به تدریج به درون خزه نفوذ می کند و آب موجود در خزه را جایگزین می کند.در این مرحله، خزه ها با استفاده از مواد شیمیایی خاصی تثبیت می شوند. مواد شیمیایی مورد استفاده در تثبیت خزه معمولاً شامل گلیسرین، متیل الکل و سایر مواد نگهدارنده هستند. 

مواد نگهدارنده مورد استفاده در تثبیت خزه 

گلیسرین 

گلیسرین یک ماده شیرین و چسبناک است که در محصولات مختلفی مانند لوازم آرایشی، داروها و … استفاده می شود. گلیسرین در تثبیت خزه نقش مهمی دارد، زیرا باعث می شود که خزه ها رطوبت خود را حفظ کنند و در نتیجه ظاهر طبیعی خود را برای مدت طولانی حفظ کنند.

تثبیت خزه با گلیسرین روشی رایج و موثر است. گلیسرین یک ماده نگهدارنده طبیعی است که به حفظ رطوبت کمک می کند.در این روش، خزه ها در محلول گلیسرین قرار می گیرند و به مدت 24 تا 48 ساعت در آن خیس می خورند. گلیسرین باعث می شود که آب موجود در خزه با گلیسرین جایگزین شود. این امر باعث می شود که خزه ها رطوبت خود را حفظ کنند و در نتیجه ظاهر طبیعی خود را برای مدت طولانی حفظ کنند.گلیسرین نسبت به متیل الکل رطوبت بیشتری را در خزه حفظ می کند. این بدان معناست که خزه تثبیت شده با گلیسرین نرم تر و انعطاف پذیرتر از خزه تثبیت شده با متیل الکل خواهد بود.

تثبیت خزه با گلیسرین مزایای زیر را دارد:

• خزه را برای مدت طولانی حفظ می کند.
• رنگ و رطوبت خزه را حفظ می کند.
• خزه را از پوسیدگی و آسیب محافظت می کند.

تثبیت خزه با گلیسرین یک روش ساده و موثر برای حفظ این گیاهان زیبا و ارزشمند است.

در اینجا نکاتی برای تثبیت بهتر خزه با گلیسرین آورده شده است:

• از گلیسرین با کیفیت بالا استفاده کنید.
• نسبت گلیسرین به آب را 2 به 1 نگه دارید.
• خزه را به طور کامل در محلول گلیسرین بپوشانید.
• ظرف خزه را به طور محکم ببندید تا از تبخیر گلیسرین جلوگیری شود.

زمان دوام خزه تثبیت شده با گلیسرین به عوامل مختلفی مانند نوع خزه، کیفیت گلیسرین، نسبت گلیسرین به آب، و شرایط نگهداری بستگی دارد. به طور کلی، خزه تثبیت شده با گلیسرین می تواند برای مدت 5 تا 10 سال دوام بیاورد.

در اینجا عواملی که بر زمان دوام خزه تثبیت شده با گلیسرین تأثیر می گذارند آورده شده است:

• برخی از خزه ها مانند خزه اسفاگنوم (Sphagnum moss) ماندگاری بیشتری نسبت به سایر خزه ها دارند.
• گلیسرین با کیفیت بالا میتواند به حفظ خزه برای مدت طولانی تر کمک کند.
• نسبت 2 به 1 گلیسرین به آب برای تثبیت خزه توصیه می شود.
• خزه تثبیت شده را باید در مکانی خشک و خنک نگهداری کنید.
• از خزه تازه و سالم استفاده کنید.
• خزه را به طور کامل در محلول گلیسرین بپوشانید.
• ظرف خزه را به طور محکم ببندید تا از تبخیر گلیسرین جلوگیری شود.

متیل الکل

متیل الکل یک ماده شیمیایی با خاصیت ضدعفونی کننده است. متیل الکل در تثبیت خزه برای از بین بردن هرگونه آلودگی یا بیماری که ممکن است در خزه وجود داشته باشد استفاده می شود.تثبیت خزه با متیل الکل نیز روشی موثر است. در این روش، خزه ها در محلول متیل الکل قرار می گیرند و به مدت 24 تا 48 ساعت در آن خیس می خورند. متیل الکل باعث از بین رفتن هرگونه آلودگی یا بیماری که ممکن است در خزه وجود داشته باشد مناسب است .متیل الکل یک ماده نگهدارنده طبیعی است که از چوب یا محصولات کشاورزی دیگر ساخته می شود. متیل الکل نسبت به گلیسرین سریعتر عمل می کند. این بدان معناست که خزه تثبیت شده با متیل الکل در مدت زمان کوتاه تری آماده خواهد بود.

تثبیت خزه با متیل الکل مزایای زیر را دارد:

• خزه را برای مدت طولانی حفظ می کند.
• رنگ و رطوبت خزه را حفظ می کند.
• خزه را از پوسیدگی و آسیب محافظت می کند.

در اینجا عواملی که بر زمان دوام خزه تثبیت شده با متیل الکل تأثیر می گذارند آورده شده است:

• برخی از خزه ها مانند خزه اسفاگنوم (Sphagnum moss) ماندگاری بیشتری نسبت به سایر خزه ها دارند.
• متیل الکل با کیفیت بالا می تواند به حفظ خزه برای مدت طولانی تر کمک کند.
• نسبت 1 به 1 متیل الکل به خزه برای تثبیت خزه توصیه می شود.
• خزه تثبیت شده را باید در مکانی خشک و خنک نگهداری کنید.
• از خزه تازه و سالم استفاده کنید.
• خزه را به طور کامل در متیل الکل بپوشانید.
• ظرف خزه را به طور محکم ببندید تا از تبخیر متیل الکل جلوگیری شود.

زمان دوام خزه تثبیت شده با متیل الکل به عوامل مختلفی مانند نوع خزه، کیفیت متیل الکل، نسبت متیل الکل به خزه، و شرایط نگهداری بستگی دارد. به طور کلی، خزه تثبیت شده با متیل الکل می تواند برای مدت 2 تا 5 سال دوام بیاورد.

با رعایت این نکات، می توانید خزه تثبیت شده ای با کیفیت بالا تهیه کنید که برای مدت طولانی دوام بیاورد،تثبیت خزه با متیل الکل یک روش ساده و موثر برای حفظ این گیاهان زیبا و ارزشمند است.

سایر مواد نگهدارنده

علاوه بر گلیسرین و متیل الکل، ممکن است از سایر مواد نگهدارنده نیز در تثبیت خزه استفاده شود. این مواد نگهدارنده به جلوگیری از رشد باکتری ها و سایر عوامل بیماری زا در خزه کمک می کنند. این مواد افزودنی می توانند به بهبود کیفیت خزه تثبیت شده و افزایش زمان دوام آن کمک کنند.

برخی از مواد افزودنی رایج برای تثبیت خزه عبارتند از:

• بوراکس: بوراکس یک ماده معدنی است که می تواند به حفظ رنگ و رطوبت خزه کمک کند.
• سولفات مس: سولفات مس یک ماده معدنی است که می تواند به جلوگیری از پوسیدگی و آسیب خزه کمک کند.
• اسید سیتریک: اسید سیتریک یک ماده اسیدی است که می تواند به حفظ انعطاف پذیری خزه کمک کند.

برای افزودن مواد افزودنی به محلول تثبیت خزه، می توانید از دستورالعمل های زیر استفاده کنید:

• بوراکس: 1 قاشق چایخوری بوراکس را در هر 1 لیتر آب حل کنید.
• سولفات مس: 1/2 قاشق چایخوری سولفات مس را در هر 1 لیتر آب حل کنید.
• اسید سیتریک: 1/4 قاشق چایخوری اسید سیتریک را در هر 1 لیتر آب حل کنید.

اگر از مواد افزودنی در محلول تثبیت خزه استفاده می کنید، باید نسبت مواد را با دقت رعایت کنید. استفاده بیش از حد از مواد افزودنی می تواند به خزه آسیب برساند.

در اینجا برخی از مزایای استفاده از مواد افزودنی در تثبیت خزه آورده شده است:

• حفظ رنگ و رطوبت خزه: مواد افزودنی مانند بوراکس و اسید سیتریک می توانند به حفظ رنگ و رطوبت خزه کمک کنند. این امر باعث می شود که خزه تثبیت شده ظاهری طبیعی و تازه داشته باشد.
• جلوگیری از پوسیدگی و آسیب خزه: مواد افزودنی مانند سولفات مس می توانند به جلوگیری از پوسیدگی و آسیب خزه کمک کنند. این امر باعث می شود که خزه تثبیت شده برای مدت طولانی تری دوام بیاورد.
• حفظ انعطاف پذیری خزه: مواد افزودنی مانند اسید سیتریک می توانند به حفظ انعطاف پذیری خزه کمک کنند.

در نهایت، استفاده از مواد افزودنی در تثبیت خزه اختیاری است. با این حال، استفاده از مواد افزودنی می تواند به بهبود کیفیت خزه تثبیت شده و افزایش زمان دوام آن کمک کند.

نکات مهم در آماده سازی خزه ی تثبیت شده 

• خزه های جمع آوری شده باید از نظر ظاهری و سلامتی در شرایط خوبی قرار داشته باشند.
• خزه ها باید به خوبی شسته شوند تا از هرگونه آلودگی یا مواد خارجی پاک شوند.
• خزه ها باید به اندازه های یکسان بریده شوند.
• محلول تثبیت باید با دقت تهیه شود.
• خزه ها باید به مدت کافی در محلول تثبیت خیس بخورند.

مزایای تثبیت خزه

• طول عمر طولانی:خزه های تثبیت شده می توانند برای مدت طولانی بدون نیاز به مراقبت خاصی، ظاهر طبیعی خود را حفظ کنند.

• کاهش نیاز به مراقبت:خزه های تثبیت شده نیازی به آبیاری، نور و سایر مراقبت های خزه های طبیعی ندارند.

معایب تثبیت خزه

• هزینه بالا:تثبیت خزه یک فرآیند نسبتاً گران قیمت است.

پس از تثبیت خزه، خزه ها آماده استفاده هستند. خزه های تثبیت شده می توانند برای مدت طولانی بدون نیاز به مراقبت خاصی، ظاهر طبیعی خود را حفظ کنند. 

ماندگاری خزه های جاودان 

ماندگاری خزه‌های جاودان، بسته به شرایط نگهداری، می‌تواندچند سال باشد.خزه‌های جاودان، خزه‌هایی هستند که با استفاده از مواد شیمیایی( فرایند تثبیت ) رشد و حیات آنها متوقف شده است. این خزه‌ها نیازی به آبیاری، نور خورشید و سایر شرایط محیطی برای رشد و بقا ندارند.خزه‌های جاودان، در شرایط مناسب نگهداری، می‌توانند تا چندین سال بدون تغییر ظاهری باقی بمانند. 

شرایط مناسب نگهداری خزه‌های جاودان 

• دور از نور مستقیم خورشید: نور مستقیم خورشید می‌تواند به خزه‌های جاودان آسیب برساند.
• دور از گرمای زیاد: گرمای زیاد می‌تواند باعث خشک شدن خزه‌های جاودان شود.
• دور از رطوبت زیاد: رطوبت زیاد می‌تواند باعث پوسیدگی خزه‌های جاودان شود.

اگر خزه‌های جاودان در معرض نور مستقیم خورشید، گرمای زیاد یا رطوبت زیاد قرار گیرند، ماندگاری آنها کاهش می‌یابد.در مجموع، ماندگاری خزه‌های جاودان، بسته به شرایط نگهداری، می‌تواند چند سال باشد. با نگهداری مناسب از خزه‌های جاودان، می‌توان از ماندگاری طولانی‌تر آنها اطمینان حاصل کرد.

ماندگاری خزه های تولید شده ی افراماس با توجه به کیفیت متریال مصرفی در تولید 10سال و گیاهان تثبیت شده تا 3 سال است .

تفاوت خزه ی تثبیت شده ( خزه جاودان ) با خزه ی زنده و طبیعی :

خزه تثبیت شده به خاطر فرآیند تثبیت توانایی رشد ندارد پس طبیعی هستش که نسبت به خزه طبیعی ، خزه ی در حال رشد تفاوت های داشته باشد از لحاظ اینکه نمی تواند دیگر برای بهبود کیفیت هوا و کاهش آلودگی و تولید اکسیژن کمک کند اما سایر مزیت های خزه های طبیعی را که به آن اشاره شد در مقاله دارد . خزه تثبیت شده تمام مشکلات ناشی از عدم دسترسی به خزه های طبیعی را از بین برده و دیگر نیاز به هیچ گونه نگهداری اعم از آبیاری ، نور و خاک و.. ندارد و همچنین می توان از این خزه ها با خیال راحت در دکوراسیون های داخلی استفاده کرد با اطمینان از ماندگاری طولانی مدت آن بدون نیاز به نگهداری خاصی که خزه های طبیعی در جنگل نیاز دارند .

جمع بندی 

خزه یک متریال مهم در طراحی دکوراسیون های داخلی هستند که می تواند مزیت های زیادی برای انسان ها داشته باشند که به آن اشاره شد خزه های طبیعی به دلیل سخت بودن شرایط نگهداری امکان استفاده در محیط های داخلی ندارند علاوه براین ماندگاری زیادی هم ندارند اما خزه های تثبیت شده با خیال راحت بدون نیاز به نگهداری با ماندگاری طولانی امکان استفاده در دکوراسیون های داخلی دارند .